Người Việt Dallas – Phu nhân bác sĩ Nguyễn Đan Quế vừa qua đời lúc 9 giờ tối (giờ địa phương) Thứ Ba, ngày 3 Tháng Bảy, tại Sài Gòn, hưởng thọ 85 tuổi. Sự ra đi đột ngột của bà làm cho tôi vô cùng xúc động. Tôi nghe tên tuổi bà từ lâu nhưng chưa bao giờ có cơ hội gặp mặt cũng như biết tên thật của bà. Bởi vì bà là một người rất nổi tiếng. Chồng bà là bác sĩ Nguyễn Đan Quế lại là một nhà tranh đấu nhân quyền được nhiều tổ chức dân chủ của các nước tự do ngưỡng mộ. Ông bà đã từ chối nhiều đề nghị xuất ngoại và kiên trì ở lại Việt Nam. Trong khi đó hầu hết gia đình con cái đã định cư tại Hoa Kỳ.
Bạn đang xem: Nguyễn đan quế
Tên thật của bà là Dương Thị Vân. Khi ra đời và được Bố Mẹ đặt tên như thế rồi thì người nhà mới sực phát hiện ra là tên Vân trùng với một bậc trưởng thượng bên họ ngoại; bởi thế mà ở nhà gọi trại ra là “Vấn”. Khi đi học thì các bạn học hay chọc ghẹo cô bé Vấn là tên gì mà nghe cứ như là người ta “vấn thuốc lá”. Cô bé Vấn bèn đề nghị bạn bè gọi tên mình là “Tâm”, một cái tên mà cô yêu thích. Thế rồi sau này khi chọn biệt danh cho nghiệp ca hát thì hai chữ Tâm và Vấn đã có sẵn đấy, mà rồi tên họ trên giấy tờ về sau cũng theo đó mà được cải sửa lại luôn. Giọng hát của nữ danh ca Tâm Vấn, một người mà thời cuối thập niên 40 ở Hà Nội, rồi từ thời đầu thập niên 50 ở trong Nam, mãi cho đến đầu thập niên 70, không những được khán thính giả của đài phát thanh và truyền hình thời ấy quen thuộc với giọng hát mà còn quen thuộc luôn với cả một vóc dáng xinh đẹp, khả ái.
Giọng hát này là cùng thời, cùng trang lứa với Minh Đỗ khi xưa ở Hà Nội, Mộc Lan, Thanh Nhạn ở Huế, rồi sau đó ở Sàigòn với những tên tuổi khác trong giới ca sĩ giọng nữ như Ngọc Hà, Túy Hoa, v.v…Tưởng cũng cần mở dấu ngoặc để nói là thời nay e chẳng mấy ai nhớ đến giọng hát của Ngọc Hà, người đọat giải nhất cuộc thi tuyển lựa ca sĩ do đài phát thanh Quốc Gia tổ chức, và đặc biệt ở chỗ Ngọc Hà có một ưu điểm là khi hát thì hát theo giọng miền Nam thuần túy chứ không tìm cách bắt chước hát theo giọng Bắc! Có ai từng nghe nghệ sĩ tài danh Trần Văn Trạch khi xưa hát bài “Đêm khuya trên đường Catinat” của ông bằng giọng Nam thuần túy thì mới hiểu thế nào là giá trị của âm thanh thuần tính nơi giọng nói của con người ta khi chuyển qua thành lời ca tiếng hát!
Nghệ sĩ Tâm Vấn là một người ca sĩ tài hoa của dòng ‘tân nhạc’ Việt Nam hồi thập niên 1950, một nghệ sĩ nổi tiếng trên các làn sóng phát thanh thời đó như đài phát thanh Hà nội rồi sau đó là Đài phát thanh Quốc gia Sài gòn. Giọng hát của bà đã được đông đảo khán thính giả Hà Nội cũng như Sài Gòn mến mộ qua những ca khúc như “Thu vàng”, “Mơ hoa”, “Ngày về”, hay “Gái Xuân” v.v. Bà đến Hoa Kỳ thăm thân nhân đầu tiên vào năm 2010. Lúc đó bà 77 tuổi và một số thân hữu đã tổ chức các chương trình đặc biệt cho bà hội ngộ với những thân hữu và người ái mộ.
Rất nhiều người ái mộ cũng thường quen gọi bà là bà bác sĩ Nguyễn Đan Quế. Nhưng khi bà mất, mọi người mới thật sự biết bà là thân mẫu của ông Hoàng Trọng Thụy, Hoàng Trọng Thạch… trên bản cáo phó. Rất ít người biết người chồng trước của bà là nhà văn Thanh Nghị tên thật là Hoàng Trọng Quy, một người thiên về “xã hội chủ nghĩa” chống lại VNCH. Ngược lại bà là người không chấp nhận chế độ CS.
Xem thêm: Câu Hỏi Của Đào Ngọc Minh Thư, Có Bao Nhiêu Số Nguyên Tố Nhỏ Hơn 100
Sau khi gặp bác sĩ Nguyễn Đan Quế và nên duyên vợ chồng. Bà rất yêu mến và kính nể bác sĩ Quế vì ông rất thương yêu và quí mến mấy đứa nhỏ con của nhà văn Thanh Nghị cũng như rất tôn trọng bà.
Là một ca sĩ nổi danh với những việc làm bận rộn nhưng bà vẫn là một người mẹ tuyệt vời, người vợ thủy chung đã đồng cam cộng khổ nuôi con, nuôi chồng trong những ngày đất nước vừa qua hết chiến tranh và thống nhất. Trong số các con của danh ca Tâm Vấn có nhạc sĩ Hoàng Trọng Thụy là một người theo nghề và tận tụy với nghệ thuật.
Tôi quen và thật sự được biết bà những ngày cuối cùng của cuộc đời bà. Tôi nhận điện thoại của bà từ Việt Nam vào lúc 9 giờ tối Thứ Năm, ngày 11 tháng 5 năm 2018. Bằng một giọng vô cùng khẩn thiết bà yêu cầu tôi giúp bà giải thoát cho một người bà yêu thương đang bị ruồng bắt bởi nhà cầm quyền CSVN vì tranh đấu công bằng cho dân oan. Từ đó, mỗi ngày tôi đều nhận điện thoại của bà. Sự đồng cảm đưa đến sự gần gũi và hiểu biết. Tôi rất cảm phục về sự cương quyết và dứt khoát của bà đối chế độ hiện tại. Tôi đã thực hiện được lời ủy thác của bà. Người mà bà đặt hết niềm tin và sự thương yêu đã đến được bến bờ tự do an toàn và nhiều triển vọng về tương lai.
Xem thêm: Diễn Viên Vương Khải Diễn Viên Vương Khải, Diễn Viên Vương Khải
Lần cuối cùng nhận điện thoại của bà là ngày 31 tháng 5 năm 2018. Bà cho biết bà nhiều thứ bệnh và tuổi già chắc không còn sống bao lâu. Bà có những nhận định sáng suốt. Có những lúc nói chuyện điện thoại vì âm thanh yếu, hoặc thỉnh thoảng đường dây trục trặt, bà cho biết để ý canh chừng công an theo dõi. Bà mua nhiều “sim điện thoại” dự phòng. Bà chuyển sang thuốc nam và thường ngày phải tự tay nấu lấy! Nhưng kể từ ngày 31 tháng 5 tôi không còn nghe điện thoại của bà gọi sang nữa…
Hôm nay nhận tin bà từ trần. Dù quen bà muộn màng, không thân quen bình thường như những người khác nhưng bà đối với tôi như một người thân yêu trong cuộc đời tôi và bà để lại cho tôi nhiều kỷ niệm trong những lần nói chuyện vừa qua. Lời hứa gặp nhau trong ngày thành đạt của cháu T. sẽ không bao giờ có cơ hội để gặp lại bà nhưng kỷ niệm về bà sẽ là bước đi sau này của tôi và T.